Arabice ve Robusta Çekirdekleri Arasındaki Farklar
Kahvenin aslında Rubiaceae adlı çiçekli bitki ailesinin bir parçası olduğunu biliyor muydunuz? Bu aile içinde 500 üzerinde cins (bir ailenin bölündüğü biyolojik grup) ve yaklaşık 6000 tür bulunabilmektedir. Bunlardan biri de bilimsel anlamda kahvedir.
Botanikçiler Rubiaceae familyasındaki tüm tohumlu bitkileri kahve bitkisi olarak görseler ve kahve çekirdeğinin de hemen hemen 100 adet kadar türü olduğu belirtilse de bugün içtiğimiz kahveler esas olarak iki ana türe ayrılmaktadır. Arabica ve Robusta olarak da bilinen Canephora.
Aldığımız herhangi bir kahve paketinin üzerinde yer alan Arabica ve Robusta bilgisi bu konuya hakim olup dikkate almamız gereken oldukça önenli bir bilgidir ve bu yazımızda da bunun nedenleri yani bu iki tür arasındaki temel farklara değineceğiz?
- Arap kahvesi olarak da bilinen Arabica kahvesi, Arabica bitkisinden gelir ve yetiştirilen ilk kahve türü olduğuna inanılır. Küresel kahve üretiminin yaklaşık %60'ını oluşturur. Etiyopya kökenlidir ve dünya çapında Arabica kahve bitkileri için mükemmel olan tropikal koşullara ve yüksek rakımlara sahip Brezilya ve Endonezya gibi ülkelerde yetiştirilmektedir. Arabica kahvesinin en popüler iki çeşidi Typica ve Bourbon'dur.
- Robusta Kahve, Coffea Canephora bitkisinden gelir ve Arabica'nın arkasından dünyanın en popüler ikinci kahvesidir ve küresel kahve üretiminin yaklaşık %40'ını oluşturur. Sahra altı Afrika kökenlidir ve büyük ölçüde doğuda, özellikle Afrika, Endonezya ve en önemlisi robusta türünün lider üreticisi olan Vietnam'da yetiştirilmektedir. Robusta kahvesinin en popüler iki çeşidi Erecta ve Nganda'dır.
Tadım
Robusta çekirdeklerin acımsı, yulaf ezmesi benzeri bir tada sahip olduğu, yer fıstığı ve bazen de bitter çikolata tadında olduğu tarif edilir. Arabica'ya kıyasla daha az asitlidir, yani daha sert aromalara sahiptir, bu da onu daha az tercih edilir hale getirir. Bu daha geleneksel kahve tadı nedeniyle, robusta, espresso veya diğer geleneksel kavurmalar (dark roast) için yaygın olarak kullanılır.
Arabica kahvesi ise, yumuşak ve Robusta'ya nazaran daha geniş bir tat aralığına, meyve benzeri aromalara ve gövdeli bir yapıya sahiptir. Bunun en önemli nedenlerinden biri daha yüksek kromozom sayısına sahip olmasıdır. Ayrıca gevrek ve şaraba benzer bir tat veren daha yüksek bir asitliğe sahiptir. Arabica, tat yelpazasesindeki genişlik, denge ve asitlik bakımından muadili Robusta'dan yaygın olarak üstün kabul edilir.
Kafein
Robusta, çekirdek başına daha yüksek bir kafein yüzdesine sahiptir (yaklaşık %2.2 ila %2.7).
Arabica ise, çekirdek başına daha düşük bir kafein yüzdesine sahiptir (yaklaşık %1,2 ila %1,5). Özetle, demlenmiş bir fincan robusta kahve, bir fincan Arabica kahvesinden daha fazla kafein içerir.
Yetiştirme
Robusta kahve bitkisinin en güzel yanlarından biri çok dayanıklı olmasıdır. Alçak rakımlarda yetişir, zararlılara ve hastalıklara karşı oldukça dayanıklıdır. Bunun nedeni ise kısmen yüksek kafein içeriğinden kaynaklanmaktadır. (Haşereler kafeinin acı tadından nefret eder ve mikrobiyal özellikleri hastalık savunmasında kendini iyi gösterir.)
Arabica kahve bitkileri ise kırılgandır ve çok fazla besin gerektirir. Bol nemli, besleyici yoğun toprak ve hem gölge hem de güneş dengesi olan serin, alt tropikal iklimlerde yüksek rakımda yetiştirilmelidir. Kırılganlığı nedeniyle Arabica kahve bitkileri zararlılara, soğuğa veya kötü kullanımlara karşı hassastır.
Fiyat
Robusta türü çekirdeklerin yetişme koşulları kadar işçilik ve hasat süreci Arabica türüne kıyasla çok daha kolay ve maliyetsiz olduğundan Arabica kahvesinden daha ucuzdur.
Peki hangi tür kahveyi tercih etmeliyiz diye sorarsanız, işte o tamamen sizin damak tadınıza bağlıdır. Tatlı ve meyveli tatları seviyorsanız Arabica'yı, topraksı ve bitter tatları seviyorsanız Robusta'yı daha çok sevebilirsiniz. Bu noktadaki temel farklar ise Arabice ve Robustanın da alt türleriyle ortaya çıkmaktadır ki bu da …. yazımızın konusudur.