Kahve Demleme Yöntemleri-5 / Türk Kahvesi
Son yıllarda hayatımıza giren kahvedeki nitelik kavramı yüzyıllardır geleneklerimize yer etmiş ve kendine ait bir kimliği olan Türk Kahvesi’ne olan yaklaşımımızı da değiştirdi. Yapımında kullanılan çekirdeklerin kalite ve tat profillerinden pişirme yöntemine kadar pek çok konuda eksik ya da yanlış bilgilere sahip olduğumuz Türk Kahvesi, nitelik kavramıyla beraber pek çok kahve satış noktasında ve meraklıları için de evlerde farklı bakış açıları ve daha doğru tekniklerle hazırlanıp tüketilmeye başlandı.
Öncelikle Türk kahvesi ile ilgili önemli birkaç konuya değinelim:
Türk kahvesi bir kahve türü değildir. Özellikle de Türkiye sınırları içerisinde yetiştirilen bir kahve hiç değildir. Zaten iklim koşulları nedeniyle ülkemizde kahve yetiştirmek mümkün değildir. Bizim yıllardır Türk kahvesi olarak tükettiğimiz çekirdekler ağırlıklı olarak Brezilya’da yetişen ve tat profili olarak da çok da zengin olmayan türlerdir. Oysa Türk kahvesi için filtre demleme yöntemlerinde kullandığımız gibi pek çok farklı bölgenin çekirdeklerini kullanabiliriz.
Bir diğer konu ise hazırlanma şeklidir. Türk kahvesi bir demleme hatta daha da doğru bir tabirle bir pişirme yöntemidir. Yani kullanılan kahvenin menşeiyle alakalı bir betimleme yapmak doğru değildir. Kahve ile tanışılan dönemlerde Arap yarımadasında kahve meyvelerinin kaynatılmasına dayanan yöntem zaman içerisinde bildiğimiz metotlarda hazırlanır hale gelmiştir.
Peki Türk Kahvesinde nitelik olur mu? Elbette olur.
2013 senesinde Dünya Cezve/İbrik Şampiyonu Turgay Yıldızlı tarafından kurulan STC (Specialty Turkish Coffee) yani Nitelikli Türk Kahvesi platformunda da vurgulandığı üzere Türk kahvesindeki niteliği ortaya çıkaran prensipler şu şekilde sıralanabilir:
- Nitelikli kahve çekirdeği
- Öğütme
- Su kalitesi
- Kahve-su oranı
- Ekipman
- Karıştırma
- Isı kaynağı
- Demleme süresi
Türk Kahvesi ihtiyacımız olan malzemeler:
- Uygun kalınlıkta öğütülmüş nitelikli kahve (1-10 kahve-su oranını tavsiye etmekle birlikte kendi tat tercihinize göre bu oranı 1/8 ila 1/12 arasında değiştirebilirsiniz.)
- Tercihen bakır cezve
- Tahta bir kaşık ya da spatula
Öncelikle kahve çekirdeğini öğüterek pişirme sürecine başlayabilirsiniz. Öğütme derecesi espressodan ince, geleneksel kahveden biraz daha kalın olabilir.
- Kahvenin topaklanmaması ve dengeli şekilde çözünmesi için bir kaşık (tercihen ahşap) ile 10-15 kez karıştırın. Aşırı çözünmeyi engellemek için demleme sırasında karıştırmamanızı öneririz.
- Cezvenizi ısı kaynağının üzerine yerleştirin. İdeal demleme süresi olan 2 dakikaya ulaşabilecek şekilde alevi ayarlayın. Demlemenin ortalarında ocağın alevini azaltın.
- Toplam demleme süresinin 2:00, en fazla 2:30 dakikayı aşmamasına dikkat edin.
- Cezve içindeki köpük yükselmeye başladığında dikkatli ve kontrollü bir şekilde ısıyı azaltın.
- Kahve kaynamaya başlamadan önce (yaklaşık 90º-94º civarında) cezveyi ocaktan alın.
- Fincanı yaklaşık 45º açı ile tutarak cezve içindeki kahveyi fincana boşaltın. Bu şekilde kahve köpüğü de muhafaza edilmiş olacaktır.
- Kahve telvesinin çökmesi ve kahvenin ideal içme sıcaklığına ulaşabilmesi için en az 2 – 3 dakika beklenmesini tavsiye ediyoruz.
Kaynak: STC (Specialty Turkish Coffee)